سه‌شنبه، فروردین ۲۹، ۱۳۸۵

درباره توليد پارچه چادري در ايران


مي‌گويند كه توجيه اقتصادي ندارد. اگر ندارد پس مصرف سالانه بيش از 30ميليون متر مربع پارچه چادر مشكي كه ايران را به بزرگ ترين مصرف كننده جهان تبديل كرده است، يعني چه؟

اكثريت زنان و دختران ايراني از چادر به عنوان پوشش روزمره خود استفاده مي‌كنند. هر خانواده ايراني كه يك بانو حضور داشته باشد صددرصد يك چادر نيز يافت مي‌شود.

با تمام اين احوال، بانوان ايراني بايد به انتظار پهلوگيري كشتي‌هاي كر ه اي و ژاپني باشند تا آنها چادر را براي حفظ حجابشان وارد كنند.

طي 10 سال گذشته بيش از 300 ميليون دلار صرف واردات پارچه چادر مشكي براي حفظ حجاب زنان ايراني شده است. با اين ميزان پول، امكان راه‌اندازي 10كارخانه براي توليد پارچه مشكي در كشور وجود دارد؛ آن هم با بالاترين كيفيت و مرغوبيت! ضمن اينكه امكان ايجاد چندين هزار فرصت شغلي به طور مستقيم و غيرمستقيم به وجود مي‌آيد. سالانه بيش از 200 مورد اقدام براي واردات اين كالا در گمركات ايران به ثبت رسيده است. در سال 77 حدود 15ميليون و 700هزار دلار، در سال 75 بيش از 54 ميليون دلار و در سال 83 بيش از 40 ميليون دلار براي واردات پارچه چادر مشكي هزينه شده است.

نكته قابل توجه آن است كه در فرهنگ و رسوم كشورهاي واردكننده چادر به ايران، اين محصول هيچ جايي ندارد اما در اقتصاد آنها نقش بسيار تأثير گذاري دارد. آنوقت ما مي‌گوييم چرا پيشرفت نمي‌كنيم. جالب اينكه عمده اين واردات از طريق دبي و ديگر شيخ نشينان خليج فارس انجام مي‌شود. تنها در سال گذشته امارات حدود هشت ميليارد دلار كالا به ايران صادر كرده است؛ كالاهايي كه امارات در توليد آنها كمترين دخالت را داشته است. آنها ترجيح مي‌دهند نقش انبار كالا را براي كشورهايي مانند ايران بازي كنند. چادر هم يكي از اين كالاهاست؛ محصولي كه جزو مهمترين محصولات سبد خانواده‌ها به شمار مي‌رود، به دليل نبود تكنولوژي لازم يا نداشتن توجيه اقتصادي براي توليد آن در كشور، به واردات مبادرت مي‌ورزيم كه جدا از بحث هدررفتن سرمايه داخلي، باعث تقويت اشتغال زايي در كشورهاي ديگر مي‌شويم، در صورتي كه بيش از هر جاي ديگر، ايران با توجه به نرخ بيكاري در كشور (8/10) به اين اشتغال زايي نياز دارد.

۳ هزار كجا، 80 هزار تومان كجا
بسياري بر اين باورند كه سودآوري واردات پارچه چادر مشكي به قدري زياد است كه مي‌توانند هر نوع وسوسه اي را كه بخواهد بازار را با چالش روبه رو كند، به راحتي آرام كنند.

در حال حاضر پارچه چادر مشكي توليد كشورهاي ژاپن، كره جنوبي و تايلند و اندونزي در بازار ايران به ترتيب بالاترين كيفيت و قيمت را دارند؛ با قيمت‌هايي از هشت تا 60 هزار تومان.
اين در حالي است كه حداكثر قيمت توليدي اين پارچه‌ها در كشورهاي توليدكننده سه دلار است.

از هر يك كيلو و 20گرم نخ نايلوني بسيار ظريف مخصوص توليد پارچه چادر مشكي، حدود 9 متر پارچه چادري مرغوب توليد مي‌شود؛ يعني حدود دو قواره. قيمت اين نخ در بازارهاي جهاني حداكثر يك دلار و 60 سنت گزارش شده است. اين در حالي است كه همين پارچه چادري در بازارهاي تهران و شهرهاي ديگر كشور بين 40 تا 60هزار تومان به فروش مي‌رسد.

سودآوري واردات، گره مشكلات
طي 10 سال گذشته بيش از 300 ميليون دلار صرف واردات پارچه چادر مشكي به ايران شده است. با اين ميزان پول، امكان راه اندازي 10 كارخانه براي توليد اين پارچه در كشور وجود دارد؛ آن هم با بالاترين كيفيت و مرغوبيت. ضمن اينكه مي‌توانست امكان ايجاد چندين هزار فرصت شغلي به طور مستقيم و غيرمستقيم به وجود آيد.
در تمام سال‌هاي گذشته، سودآوري بالاي اين كالا خيلي‌ها را به سوي بازار آن جلب كرده است.

از كارخانه توليد لاستيك و شركت سرمايه گذاري گرفته تا اشخاص حقيقي و حقوقي، همه وارد اين تجارت پرسود شده اند. سالانه بيش از 200 مورد اقدام براي واردات اين كالا در گمركات ايران به ثبت رسيده است. در سال 77 حدود 15 ميليون و 700هزار دلار، در سال 75 بيش از 54 ميليون دلار و در سال 83 بيش از 40 ميليون دلار براي واردات پارچه چادر مشكي هزينه شده است. جالب اين كه عمده اين واردات از طريق دبي و ديگر شيخ نشينان خليج فارس انجام شده است.

جلوگيري از خروج ارز
در اين بين چندي پيش نمايندگان مجلس نيز با دادن تذكري به مسئولان مرتبط، خواستار جلوگيري از خروج ارز براي واردات چادر مشكي شدند.

نديمي- مخبر كميسيون اقتصادي مجلس- در اين زمينه گفت: وزير صنايع با سياست گذاري مناسب براي توليد كالاهاي مورد نياز كشور در داخل، از خروج ارز براي واردات چادر مشكي و ديگر منسوجات وارداتي جلوگيري كند.
نبود تكنولوژي و توجيه اقتصادي

پيچيدگي تكنولوژي ساخت و نبود توجيه اقتصادي، دو عامل مهم عنوان شده براي توليدنشدن پارچه چادر مشكي در ايران است.

تهيه رنگ و الياف چادر مشكي نيازمند دانش فني خاصي است كه در صورت شروع به توليد، بايد وارد كشور شود. مهندس گلنار نصراللهي با اشاره به واردات چادر مشكي تصريح كرد: قيمت اين كالا در كشورهاي ديگر بسيار پايين بوده و واردات آن براي تجار بسيار مقرون به صرفه است.

مهندس گلنار نصراللهي- مدير كل دفتر صنايع نساجي وزارت صنايع و معادن- با اشاره به برگزاري جلساتي بين توليد كنندگان صنعت نساجي و مسئولان وزارت صنايع در مورد توليد چادر مشكي در ايران و حل كردن مشكلات موجود در اين بخش گفت: در حال حاضر دو واحد توليد چادر مشكي در كشور فعال هستند كه توليدشان از سطح كيفي متوسطي برخوردار است. ما منتظريم طرح‌ها و نظرات توليد كنندگان ارائه شود تا پس از آن به افزايش توليد اين محصول در كشور اقدام كنيم.

حمايت دولت و سرمايه گذاري
مي‌گويند كه بخش خصوصي از سرمايه گذاري در اين بخش استقبال نمي‌كند و منصرف شدن ژاپني‌ها براي سرمايه گذاري در زمينه توليد چادر در ايران نيز نشان از به بن بست رسيدن اين آرزوست.

اما رئيس اتحاديه بنكداران پارچه تهران معتقد است: از آنجا كه در شرايط فعلي، توليد چادر مشكي در داخل كشور توجيه اقتصادي ندارد و كشورمان نيز به شدت به اين محصول نيازمند است، بنابراين ضروري است كه با حمايت دولت، توليد چادر مشكي آغاز شود.

رئيس اتحاديه بنكداران پارچه تهران در اين باره ضمن بيان اينكه اولين كار لازم براي توليد چادر مشكي در كشور حمايت از صنعت داخلي است، يادآور شد: مشكل اقتصادي كشور اين است كه همچنان كالاهايي كه قادر به توليد آنها هستيم را از خارج وارد مي‌كنيم.

وي كه عقيده دارد براي حمايت از صنعت داخلي بايد واردات را به طور منطقي و به تدريج محدود كرد، با انتقاد از اينكه چرا چادر مشكي بايد از كشورهاي ديگر همچون كره جنوبي و ژاپن وارد شود، مي‌افزايد: اگر فرض كنيم 35ميليون نفر از افراد جامعه را خانم‌ها تشكيل بدهند و اگر 20ميليون نفر آنها چادري باشند و هر سال از دو چادر استفاده كنند (براي هر فرد سالي 20متر چادر مشكي)، سالانه حدود 400 ميليون متر پارچه چادري مورد نياز است. بنابراين در صورتي كه دولت سياستگذاري مربوط به واردات را منضبط كند، توليد اين كالا در داخل به نفع اقتصاد كشور خواهد بود.

ناگفته نماند كه اهرم كنترلي افزايش دادن تعرفه واردات پارچه چادر مشكي نيز تأثير مستقيمي‌در كاهش واردات و حمايت از توليدات داخلي خواهد داشت. در اين زمينه شنيده مي‌شود كه وزارت صنايع پيشنهاد افزايش مقطعي تعرفه واردات اين محصول را با وزارت بازرگاني مطرح كرده اما هنوز هيچ نتيجه اي به دست نيامده است. با توجه به آنچه كه گفته شد، عوامل مختلفي در واردات بي رويه چادر مشكي به كشور نقش دارند كه در صورت تبيين استراتژي مناسب مي‌توان زمينه بي نيازي كشور از واردات اين محصول را فراهم كرد.

سرمايه‌گذاران بخش خصوصي
سرمايه‌گذاران بر اين باورند كه احداث يك كارخانه جديد توليد پارچه چادر مشكي با ظرفيت 10ميليون متر نيازمند سرمايه‌گذاري 30 ميليون دلاري است و براي تهيه اين ميزان سرمايه به دريافت تسهيلاتي از حساب ذخيره ارزي نياز است. وزارت صنايع و معادن، آمادگي دولت براي تخصيص اين ارز را اعلام كرده است اما برداشت از اين حساب توسط بخش خصوصي با توجه به وضعيت و شرايط حاكم، كار تقريباً سختي است. شناوربودن ارز تخصيصي به صنايع و بازپرداخت بالاي وام دريافتي از محل حساب ذخيره ارزي، عوامل كاهش تمايل بخش خصوصي به توليد است. از سوي ديگر بخش خصوصي بايد ماشين آلاتي را انتخاب كند كه در صورت ايجاد معضل بتواند با استفاده از تجهيزات، محصول ديگري را توليد كند. اين موضوع نيز يكي از مشكلات پيش روي اين بخش است.

قواره‌اي چهارهزار تومان
بصيري دبير انجمن نساجي نيز با بيان اين‌كه در صورت توليد پارچه چادر مشكي در كشور، قيمت تمام شده اين محصول به يك دهم قيمت پارچه وارداتي كاهش خواهد يافت، مي‌افزايد: رنگرزي پارچه چادر مشكي، يكي از مشكلات اصلي و موانع توليد اين محصول در كشور است. اين بخش نيازمند انجام بررسي‌هاي فني خاصي است. در حال حاضر برخي كارخانه‌هاي نساجي در كشور وجود دارند كه با ايجاد تغييراتي در نوع ماشين آلات آنها امكان توليد پارچه چادر مشكي در كشور فراهم خواهد شد. بصيري ايجاد كارخانه‌هاي جديد توليد پارچه چادر مشكي در كشور و تأمين نياز داخل را نيازمند سرمايه گذاري 40 تا 50 ميليون دلاري دانسته و مي‌گويد: اين در حالي است كه تغيير ماشين آلات كارخانه‌هاي موجود فقط با اختصاص بيش از يك ميليون دلار امكان پذير است. ضمن اينكه هم اكنون تكنولوژي توليد پارچه چادر مشكي در اختيار كشورهاي كره جنوبي و ژاپن است. با خريد اين تكنولوژي، امكان توليد اين محصول در ايران فراهم خواهد شد.

وي با بيان اينكه در گذشته كارخانه‌هاي دولتي حجاب كردستان ، حجاب يزد و كارخانه خصوصي ابهر براي توليد چادر مشكي ايجاد شده اند، ادامه مي‌دهد: در حال حاضر هر قواره شش متري چادر مشكي بين 30 تا 50 هزارتومان در كشور به فروش مي‌رسد، در حالي كه قيمت تمام شده اين محصول بسيار پايين تر است.

با توليد انبوه چادر مشكي در كشور، قيمت تمام شده هر قواره به حدود چهار هزار تومان خواهد رسيد. اين در حالي است كه كارخانه‌هايي كه در گذشته براي توليد پارچه چادر مشكي احداث شده است، پارچه‌هاي رنگي پلي استر توليد و پس از چاپ مارك چيني، محصولات خود را به بازار ايران عرضه مي‌كنند!

همشهري: آذر جزايري

هیچ نظری موجود نیست: